اصطلاح «دیپلماسی مردم با مردم»، طولانی ­ترین سابقه را دارد و اولین اصطلاح برای دیپلماسی غیررسمی چین است که از زمان تأسیس چین جدید ظاهر شده است. در روزهای اولیۀ تأسیس جمهوری خلق چین، وظیفۀ فوری پیش روی دیپلماسی چین، جلب درک و حمایت کشورها و مردم در سطح وسیع ­تری بود. هنگامی که دیپلماسی رسمی موقتاً نتوانست اوضاع را بهبود بخشد، رئیس جمهور خلق چین آقای مائو تسه تونگ، نخست وزیر آقای ژئو ان لای و دیگر انقلابیون نسل قدیمی، سیاستی را تدوین کردند که بر مردم، تمرکز و امید داشت.

     در ۱۵ دسامبر ۱۹۴۹، نخست وزیر و وزیر امور خارجه، آقای ژو ان لای، شخصاً انجمن دیپلماسی خلق چین، اولین نهاد دیپلماتیک مردمی در چین جدید را تأسیس و به عنوان رئیس افتخاری آن خدمت کرد. مأموریت اصلی این انجمن، در هم شکستن محاصرۀ کشورهای غربی و ایجاد وضعیت جدیدی در فضای دیپلماتیک چین جدید، از طریق توسعۀ دیپلماسی مردمی است.

     آقای یانگ جیه چی (وزیر امور خارجه چین از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۳) در سخنرانی خود در مهمانی بزرگداشت هفتادمین سالگرد تأسیس انجمن دیپلماسی مردم با مردم چین، خاطرنشان کرد: «یکی از ویژگی­های متمایز دیپلماسی چین جدید، طبیعت مردم است و دیپلماسی مردم با مردم، به بخش مهمی از دیپلماسی چین جدید تبدیل شده است. در طول ۷۰ سال گذشته، دیپلماسی چین در بین مردم ریشه دوانده و به نفع آنان بوده است و همیشه هدف دیپلماسی را برای مردم در نظر داشته و تمرین می­کند. دیپلماسی مردم با مردم، نقش بی ­بدیل و مهمی در تقویت دوستی مردم با مردم، تقویت روابط دولت با دولت، ارتقای همکاری­های عملی و ارتقای تبادلات بین تمدن­ها ایفا کرده و سهم مهمی در دیپلماسی کلی کشور داشته است».

     آقای وانگ چائو، رئیس انجمن دیپلماسی مردم با مردم چین، در «سمینار اندیشۀ دیپلماسی نوین مردم با مردم چین» خاطرنشان کرد که دیپلماسی مردم با مردم، دارای ویژگی­های دیپلماسی غیررسمی و غیردولتی است و هدف آن، تقویت دوستی مردم با مردم و ترویج و توسعۀ روابط دولت با دولت است که دستاورد مهم اکتشاف مستمر و نوآوری جسورانه در تئوری و عمل دیپلماتیک چین است.

     دیپلماسی مردم با مردم، دارای ویژگی­های زیر است: اول، به رهبری حزب کمونیست چین پای­بند است. دوم، دولت و مردم همزمان در حال توسعه و مکمل یکدیگر هستند و دیپلماسی مردم با مردم، دارای مزایای انعطاف پذیری، گستردگی و ثبات است و تعامل بین دولت و جهان خارج را تکمیل می­کند و ارتقا می­ بخشد. به ­ویژه در روزهای اولیۀ تأسیس جمهوری خلق چین، دیپلماسی مردم با مردم، نه تنها مکمل دیپلماسی رسمی، بلکه پیشرو دیپلماسی رسمی بود. سوم، دیپلماسی مردم با مردم، همین دیپلماسی دل با دل مردم است، یعنی از طریق دوست­یابی در وسیع­ترین و عمیق­ترین حالت، به روابط مردم با مردم و نزدیکی مردم با مردم دست بابد، و پایه ای محکم از افکار عمومی برای روابط دولت با دولت ایجاد کند. چهارم، در کارهای اساسی و بلندمدت پافشاری کند. قدرت عمیق دوستی مردم با مردم می­تواند از مرزهای ملی، زمان و مکان و تمدن­ها فراتر رود و هرچه در روابط دولت با دولت دشوارتر باشد، دیپلماسی مردم با مردم می­تواند نقش تثبیت کننده­ای ایفا کند. پنجم، دیپلماسی مردم با مردم با همگام شدن با زمان، در دوره ­های مختلف تاریخی، نه تنها به آرمان و رسالت اصیل خود مبنی بر دوستی با کشور پای­بند بوده، بلکه در همکاری نزدیک با دیپلماسی کلی با توجه به نیازهای کشور، انطباق با توسعۀ اوضاع و نوآوری در محتوا، زمینه ­ها و روش­های کار، نقش مهم و منحصر به فردی ایفا کرده است.

     امروزه دیپلماسی مردم با مردم، دیگر یک مفهوم ساده از دیپلماسی غیررسمی نیست، بلکه مترادف با ایدۀ دیپلماسی غیررسمی با ویژگی­های چینی است که انقلابیون نسل قدیمی بر اساس ویژگی­های چین جدید و همگام شدن با زمان پی افکنده و به سیاست و جهت­ گیری چین جدید در درگیر شدن در دیپلماسی غیررسمی، یعنی ایفای نقش فعال مردم در دیپلماسی کلی کشور، گسترش فضای دیپلماسی کلی کشور با تبادلات خارجی مردم و خدمت به دیپلماسی کلی کشور تأکید دارد. در این میان، دیپلماسی مردم با مردم را می­توان به عنوان سَلف دیپلماسی مردم با مردم در سطح کار دیپلماتیک دانست.

منبع:   https://baijiahao.baidu.com/s?id=۱۶۸۰۳۳۹۷۳۸۸۶۵۳۲۸۱۷۶&wfr=spider&for=pc